Kürt Böreğinin Hikayesi

Kürt BöreÄŸi Hikayesi için çeÅŸitli anlatımlar mevcut ama genel kabul gören hikayesi ÅŸöyle:

1800’lü yılların başında Bingöllü Sarı Mehmet isminde bir iÅŸçi, çalışmak için Ä°stanbul’a göç ediyor. Mehmet’e, sarışın olmasından dolayı Rengo da deniliyor ama konumuzla çok alakası yok. Bir süre Karaköy ve Eminönü taraflarında hamallık yapıyor. Gelir düzeyi düÅŸük olduÄŸu için içine malzeme koymadan piÅŸirdiÄŸi böreÄŸi, diÄŸer iÅŸçi arkadaÅŸlarıyla paylaşıyor. Hamur iÅŸinden de anladığı için her piÅŸiriÅŸinde daha lezzetli bir börek elde ediyor. Bir de farklılık katıyor ve böreÄŸin üzerine o zamanlar yeni yeni meÅŸhur olan ÅŸekerden de ilave ediyor.

Hem ucuza mal olan hem de oldukça lezzetli ve doyurucu olan börek, iÅŸçiler tarafından seviliyor. Hal böyle olunca, Bingöllü Sarı Mehmet de bu iÅŸten para kazanmaya niyetleniyor ve böreÄŸi yapıp satmaya baÅŸlıyor. Bu hikayeye göre, böreÄŸin ismini Sarı Mehmet’in arkadaÅŸları veriyor; “Kürt BöreÄŸi”

O dönemde özellikle ÅŸehre yeni yeni gelmeye baÅŸlayan iÅŸçilere, kıymalı böreÄŸin fiyatı pahalı geldiÄŸinden, Kürt böreÄŸi talep görüyor ve seviliyor. Öyle olunca da baÅŸkaları da üretmeye ve satmaya baÅŸlıyor ve börek zamanla yaygınlaşıyor. Nihayetinde, Kürt böreÄŸi artık özellikle Ä°stanbul’da popüler bir yiyecek haline gelip, günümüze kadar ulaşıyor ve hatta bazıları tarafından “hamal böreÄŸi” olarak da adlandırılıyor.

Önceleri yalnızca Eminönü, Küçükpazar, Karaköy, Beyazıt, Åžehzadebaşı ve KocamustafapaÅŸa’daki börekçilerde yapılan ve yanında alüminyum ÅŸekerlikte pudra ÅŸekeri ile sunulan bu lezzetli börek,  kısa bir süre sonra pastanelerde de yapılmaya baÅŸlanıyor. Dilden dile uzanan lezzeti, ülkemizin dört bir yanında da duyularak ünleniyor.

Bir diÄŸer anlatıya göre; Ä°stanbul’da irili ufaklı 5000’in üzerinde börekçi var ve buradaki her 10 ustanın 9’unun kökeni Bingöl’ün Kiğı ilçesine çıkıyor. BaÅŸka yerden gelen ustaların bu lezzeti tutturamadıklarına dair bir inanç var. Kürt böreÄŸi, genelde 4-5 farklı unun karıştırılması ile hazırlanıyor ve tarifi de devlet sırrı gibi saklanıyor. Bir diÄŸer efsanede ise ÅŸu ifadeler var: Maya içermeyen bir hamur yapıyoruz, böylece mide ekÅŸimesini önlemiÅŸ oluyoruz.

Sözlük yazarlarından aspergillus fumigatus, ÅŸurada detaylı anlatmış: EkÅŸi Sözlük

Yorumlarda yazıya katkı sunan Emin Bey’in aktardıklarına göre ÅŸöyle bir ayrıntı da mevcut:

Pülümür ile Kiğı sınırında yer alan ve bir Åžii Kürt köyü olan Bileceli Kürtler tarafından Ä°stanbul’da yaygınlaÅŸtırıldığı için “Kürt böreÄŸi” adıyla tanınmıştır. 12 Eylül Darbesi’nden sonra, “Kürt” adının kullanılmasının fiilen yasak olması nedeniyle “sade börek” adıyla satılmıştır.